klik op schilderij voor grotere afbeelding
meedogenloos landschap.
de lucht brak toen de
veel te kleine boom jou woog
je vallende schreeuw
heeft bijlen geslepen
luchtlagen gescherpt
als snaren waren de
krekels voorzangers
toen de avond
jouw dood trilde
waar je viel
een teken van verstarring latend
geen aanwezigen
geen troost noch verzoening
geen zegen
later spoelde de regen die plek weg.
Ik vind kunst die andere kunst inspireert altijd iets fantastisch.
Vandaar dit 'ekfrastische' gedicht voor Woensdag Gedichtdag. Gonda heeft
een verbouwde schapenstal in
Calpe, Spanje. Drie kilometer uit de kust
in het land omringd door amandelbomen, olijfbomen, wijnstokken en
bloeiende oleanders. Haar schilderijen worden gemaakt in Den Haag maar
hebben hun wortels grotendeels in Spanje. Bij dit schilderij stel ik me
inderdaad een Spaans landschap voor, waar de hitte medogenloos kan
zijn voor de natuur.
Eisjen
 wat
een prachtig beeld staat er in dit gedicht, en mooie zinnen
later spoelde de regen die plek weg...
terwijl de titel me anders doet vermoeden
heel
mooi Eisjen.
De natuur spreekt altijd aan en de grilligheid is ook mooi.
wat
lezen jullie hierin? Voor mij is het een verhaal over iemand die dood
valt uit een boom, maar ik lees dat jullie er een natuurbeschrijving in
zien. Wat gebeurt er dan
in dit gedicht?
ik
lees het als een herfstbeschrijving. De blaadjes vallen van de bomen. De
plaats waar het blad gevallis is, is door de regen schoongeveegd. ?? En
dit proces herhaalt zich in de herfst nog vele malen: oude doodsplekken
worden nieuwe valplekken.
Ik
lees hier uit, dat er een tak of een vrucht uit een boom valt? Misschien
iets met de herfst van doen. De vrucht die zijn levensbron los moet
laten? Wat een woordenschat heb ik opeens, vinden jullie niet???
De
vallende schreeuw, iemand valt van iets hoogs op een veel te klein
boompje, dat de val niet kan breken; wel doorveert maar niet draagt.
Schitterend is dat 'toen de veel te kleine boom jou woog' . Een teken
van verstarring is misschien de afdruk van het lichaam in het zand. De
regen spoelt dit weg. Ik vind het gedicht absoluut geen
natuurbeschrijving.
Vraag: Is dit gedicht bij het schilderij gemaakt of het schilderij bij
het gedicht? Ik kan me voorstellen dat de woorden er eerder waren. Die
klinken direct. Het schilderij vind ik meer 'bedacht'.
Ik
had ook het idee dat het om precies dat ging, de regen spoelde al dat (het)
bloed weg. Het gebeurde zonder dat iemand het zag, zonder zegen?, zonder
verzoening? , het troosteloze kan ik begrijpen. Ik denk niet dat er
geschreeuwd werd (kan ik me voorstellen want ik zie/ervaar daar een
zelfmoordenaar die springt) maar de val/sprong op zich kan als schreeuw
opgevat worden. Het beneemt je de adem die plek te zien en de stilte te
ervaren en dat geven die zinnen weer waarin gesproken wordt over
luchtlagen en scherpe bijlen en snarende krekels. Ik kreeg er kippevel
van maar dacht dat ik het helemaal verkeerd of misplaatst 'gezien' had
toen ik las dat het over iets anders ging.
*Op* een (erg klein) boompje werd gevallen . . . . . van iets hogers
neem ik aan.
Verschrikkelijk.
Medogenloos?
Ik werd een beetje misselijk.
>
ik lees het als een herfstbeschrijving. De blaadjes vallen van de bomen.
De plaats waar het blad gevallis is, is door de regen schoongeveegd. ??
> > En dit proces herhaalt zich in de herfst nog vele malen: oude
doodsplekken worden nieuwe valplekken.
Maar de regen maakt het juist vies ipv schoon, het gaat rotten door die
regen, het gevallen blad. Ik ervaar dus de herfst totaal anders, word er
blij en tikkeltje melancholisch van af en toe. En ik zie het ook (graag)
gebeuren, het vallen en verkleuren (kom net van Zweden waar de herfst in
volle glorie te genieten was al). Blaadjes vallen dartelend en luchtig
en hebben niets als bijlen of iets geslepens, laat staan schreeuwen?
Iedereen mag en kan ze zien vallen.
Nee, voor mij was het gedicht geen meedogenloze beschijving van een
landschap maar een terugblik op/van een dodelijke val (of sprong)
waarbij dus niemand aanwezig was, op een boom(pje).
>
En dit proces herhaalt zich in de herfst nog vele malen: oude
doodsplekken worden nieuwe valplekken.
Oude doodsplekken worden nieuwe valplekken vind ik mooi gezegd!
Overigens hoor ik weinig krekels in de herfst, typisch zomergeluid toch?
En ''vallende schreeuw'' van een blad?
er
zijn 2 schilderijen van gonda met dezelfde titel. de boom is daarop te
zien. bladerloos kaal, als een kreet tegen ja wat?
ayó! binnen is het 32 graden, buiten waait de passaat door de immer
bladerdragende bomen in de tropen. wat wegwaait wordt meteen vervangen.
>
Maar de regen maakt het juist vies ipv schoon, het gaat rotten door die
regen, het gevallen blad.
getsie grrl toch! ;-)
heb nog eens even naar de schilderijen gekeken. een gedicht bij je eigen
schilderij? kan het één zonder het ander? is het gedicht een eigen/andere
boom? waarom dezelfde titel? is één boom een landschap? is één golf de
zee?
op mijn trektochten door de woestijn stap ik vaak uit de auto om een
boom te bewonderen, die ene boom in het onafzienbare woeste glooien van
pollen
en struiken. zo'n boom doet je wat. grootgroeien en overleven in een
land
dat geen mededogen kent. de enige schaduwplek, een roepende in de ...
jaja, cliché.
op het eiland rijd ik zonder er bij stil te staan langs honderden bomen.
allemaal in volle bladerdracht. alleen de boom die afwijkt valt op.
zoals
de zittende boom bij ascencion, waarover veel verhalen gaan. ze zit er
niet best bij de laatste tijd. de wegendienst heeft haar witte sokken
gegeven en dat heeft haar geen goed gedaan, de kruin is kalend. ze zal
het
niet lang meer maken. de hemel en het landschap hebben mededogen, de
mensen niet. in de tropen is een kale boom een dode boom.
een anecdote: in 1956/57 was er een opvangkamp voor molukkers (in de
buurt
van bennekom) die onze driekleur hadden verdedigd. ze brachten er voor
het
eerst een hollendse winter door, zo'n echte schaatswinter. ze hebben de
kale bomen voor dood gehouden, omgehakt en als brandhout gebruikt. de
autochtonen waren uit hun huis! wat een barbaren!
ik zag maar 4 werken van gonda (op het net). collages, scherven, sterk
gekleurd, hard en zeker van vorm, prachtige vlakverdeling, met een
tekening/schildering passend in het vlak, op het scherp van de sneden.
ik mag n.a.v. zo'n kleine collectie niet oordelen, maar het gevoel
bekruipt me dat gonda een goede formule heeft gevonden. het is moeilijk
je
te onderscheiden met je eigen stijl, je bent blij als je één hebt. maar
is
iemand met een formule kritisch genoeg?
het gedicht lijkt ook 'in elkaar gezet'. vnik. en ja, waarschijnlijk met
de bladerloze boom in de scherven voor ogen.
ayó! femia. binnen is het 31 graden, buiten aan de overkant van de plas
is
het bedtijd. de kachel flink opgestookt? slaap zacht dames!
>Voor mij is het een verhaal over iemand die dood valt uit een boom,
maar
ik lees dat jullie er een natuurbeschrijving in zien. Wat gebeurt er dan
in dit gedicht?
Dit dacht ik dus ook direct. Ik vond het een heel akelig en kil beeld,
en
in die zin een vreselijk gedicht. Ik lees het als een afschuwelijk beeld
wat meedogenloos op iemands netvlies staat gegrift. Zelfs met het
schilderij erbij ben ik niet overtuigd dat het zomaar over vallende
blaadjes gaat. Ik zie die rode baan over het beeld en denk zeer luguber
aan bloed, kan er niks aan doen. Als beeld van de herfst vind ik het
trouwens ook nogal akelig, maar ja ik ben dan ook wel een liefhebber van
de koudere kalere seizoenen.
Volgens mij valt er een grote boom om die op een klein boompje valt.
je vallende schreeuw
heeft bijlen geslepen
De omgevallen boom moest opgeruimd
luchtlagen gescherpt
Door de omgevallen boom was er meer lucht te zien
Ik roep ook maar wat hoor, maar dat zag ik erin.
Het lezen van dit gedicht doet mij in eerste instantie denken aan de
gruwelijke dood van een persoon.
Een natuurbeschrijving kon ik er nauwelijks in lezen met die bijlen en
vallende schreeuw. De herfst is al geopperd. De herfst verloopt volgens
mij (hoop ik) toch iets minder pijnlijk voor die bomen en blaadjes ;-)).
Ik heb even gekeken naar haar werk. Het schilderij "het medogenloos
landschap" vind ik vriendelijker dan dit gedicht.
In het schilderij zie ik het landschap met die kale (dode?) getergde
boom
in dat meedogenloze hete landschap. In het gedicht lijkt de kale
uitgemergelde boom aan het eind van zijn krachten uiteindelijk om te
vallen. En dat omvallen wordt misschien veroorzaakt door de regen????
(de
lucht brak???) Dat is wat ik ervan kon maken.
> Oude doodsplekken worden nieuwe valplekken vind ik mooi gezegd! Overigens hoor ik weinig krekels in de herfst, typisch zomergeluid
toch? En ''vallende schreeuw'' van een blad?
Voor mij is het een echt natuurgedicht. Een medogenloos heet
landschap waar takken door verdroging afbreken. Ik heb het vaak
gezien en gehoord in mijn 'saheltijd'. Een droge, felle knap en zo'n tak
ligt
op de grond. Overal hoor je krekels en als dan eindelijk de regen
komt, met ook weer veel geweld wordt alles weggespoeld.
Eisjen
|
Meer werk van Gonda de Bles bij:
Kunstgreep
Index Woensdag Gedichtdag
Meer 'Ekfrastriek'
www.gondadebles.nl
|
