Tjitske Jansen



Tjitske Jansen was een van de eerste dichters die ik las.
Haar eerste en tot nog toe enige bundel kocht ik op de uitmarkt in
Amsterdam.
Eigenlijk is het dankzij haar dat ik de kracht van poëzie begrijp.
Ik heb veel verschillende favorieten gehad in haar enige bundel.
Op het moment is het deze.
De gedichten doen me vaak denken aan vroeger. Hebben een kinderlijke inslag.
Wie verder geïnteresseerd is kan op
http://www.radioboeken.be/radioboek.php?id=16&lang=NL
het verhaal "Er was iemand" van Tjitske Jansen luisteren. Via I tunes kan je
hier ook lid van worden maar hoe dat precies werkt weet ik niet.


Als je groot bent
wil je dan niet meer spelen
of mag het dan niet meer?

Is er een leeftijd waarop iemand je komt vertellen:
'Vanaf heden is spelen verboden,' en wie
zou degene zijn die mij dat kwam vertellen?

Toen ik weer de zon in liep, zag ik de buurvrouw
met een gieter achter mijn vader aanrennen.
Het mocht dus nog! Opgelucht

ging ik vissen in de beek. Ik nam mee:
een emmer en een tak met daaraan een touw.
Een haakje had ik niet nodig.

Tjitske Jansen
het moest maar eens gaan sneeuwen
Uitgeverij Podium - Amsterdam
ISBN90 57590166
 


Cynthia
juni 2007
 

 


Eh... maar mocht het van de moeder, dat gespeel tussen vader en de
buurvrouw? ;-))
Bedankt voor dit vrolijk gedichtje.


>Eh... maar mocht het van de moeder, dat gespeel tussen vader en de
>buurvrouw? ;-))

Haha! Moeder was zeker boodschappen doen ;-)
Maar Tjitske Jansen schrijft inderdaad heerlijke poëzie.
Ik heb haar boekje mét cd waarop ze zelf voordraagt : da's nog leuker!


En alles is ook spelen en alsof doen, ook het vissen (want met zonder
haakje :-) ).


Dat maakt het geheel ook wat aandoenlijk, tenminste dat vind ik.
Vissen zonder haakje maakt het geheel lief.


Ben ik met je eens. En vissen met haakje zou misschien ook
betekenen: tot de volwassen (niet spelende) wereld gaan behoren. Nu vader
en buurvrouw mogen spelen, mag ze nog lekker vissen zonder haakje, (en dus
ook zonder risico om echt iets te vangen). Mooi.


:-))Vinnikook
De wrede buitenwereld mag best nog ff buiten blijven spelen. Men kan
altijd later nog lid/donateur worden van Greenpeace, Milieudefensie,
Dierenbescherming, Pieterburen, Anti-vivisectiebond, Partij van de Dieren
en zo


Het heeft ook te maken met fantasie bedenk ik me nu.
Als je vist met haakje is het echt. Vissen zonder haakje doe je meer in je
hoofd. Dat had ik me nog niet eerder bedacht.


>De gedichten doen me vaak denken aan vroeger. Hebben een kinderlijke
>inslag.


Ik heb zo mijn bedenkingen tegen het woord kinderlijk


Met kinderlijk bedoelde ik met name vanuit het perspectief waaruit
geschreven wordt. Dat is door de ogen van een kind. Dat doet ze vaak en dat is voor mij wat haar gedichten zo mooi maakt.


Zoals gebruikelijk heb ik niets met een gedicht dat niet meer is dan
de schildering van een aardig tafereeltje.

- ging ik vissen in de beek. Ik nam mee: een emmer en een tak met
daaraan een touw. Een haakje had ik niet nodig. -

In dit geval, om er maar eens een persoonlijke ervaring tegenaan te
gooien - ik ging, zes jaar jong, met emmer, stok, touw, kurk, haak en aas
(hoewel ik dat liet bevestigen door een vriendje) - vind ik het beeld ook
ongeloofwaardig. Voor mij was de lange stok de icon van een visser. een
touw alleen bleef op het water drijven, de haak met aas maakte het zwaar
en echt (een kind aapt na, maar doet niet bewust maar alsof, het wil zo
echt mogelijk). De opwinding van het vissen was het duiken van de dobber.
Dat moment!! Vandaar dat de kurk boven de haak (meestal van een
klerenhanger gesloopt) zo belangrijk was.

- Is er een leeftijd waarop iemand je komt vertellen: 'Vanaf heden is
spelen verboden,' en wie zou degene zijn die mij dat kwam vertellen? -

Kinderlijk perspectief of kinderlijk perspectief vanuit het volwassen
weten?

Ik herinner me dat ik het, rond tien jaar, niet prettig vond dat het
op straat voetballen mij verboden werd. Was niks voor meisjes! (?)
Ik had me nooit afgevraagd of een dergelijk verbod zou worden
afgekondigd. Het lijkt me dat een kind zoiets niet kan bedenken.
Overige speelsigheden ebden later weg met de verwondering en
ontsteltenis over de wereld van de grote mensen (die in boeken zoveel
intrigerender was dan in de huiskamer). Ik heb me vast voorgenomen het
kind in mij niet te vergeten.

- Toen ik weer de zon in liep, zag ik de buurvrouw met een gieter
achter mijn vader aanrennen. Het mocht dus nog! Opgelucht -

Hoezo, wéér in de zon? Tenzij ... ik herinner me mijn jeugdige dagen
als vol zonneschijn. Okay, niet gek.
Vind het voorbeeld van gieterende buurvrouw en vader hier niet passen. Ze
voeren de gedachten opeens weg van kinderspel naar bijspel. En daar gaat
het niet over. Wel over de vraag of men na de kinderleeftijd nog mag
spelen, zich mag voelen als kind. Dat mag van de dichteres, gelukkig, maar
haar versje vind ik magertjes.


> Kinderlijk perspectief of kinderlijk perspectief vanuit het
> volwassen weten?


Dat laatste vind ik

> - Toen ik weer de zon in liep, zag ik de buurvrouw met een gieter
> achter mijn vader aanrennen. Het mocht dus nog! Opgelucht -
>
> Hoezo, wéér in de zon? Tenzij ...

Precies
Tenzij ... luister naar haar radio boek, dan weet je waar de duisternis
vandaan kwam

> Ik herinner me mijn jeugdige dagen
> als vol zonneschijn. Okay, niet gek.
> Vind het voorbeeld van gieterende buurvrouw en vader hier niet passen.
> ze voeren de gedachten opeens weg van kinderspel naar bijspel.

Je bedoelt overspel? blijspel?

> en daar
> gaat het niet over.

Ja, imo gaat het daar ook over

De lezertjes maken ieder een ander gedicht, weet je wel?
Intersubjectiviteit en zo

> Wel over de vraag of men na de kinderleeftijd nog
> mag spelen, zich mag voelen als kind. dat mag van de dichteres,
> gelukkig,

Zeg dat wel

> maar haar versje vind ik magertjes.

Ik niet
Ik vind het schitterend.


>> Kinderlijk perspectief of kinderlijk perspectief vanuit het
>> volwassen weten?

> Dat laatste vind ik


Verjaagd door plakkende handjes, laptopje reddend, was ik nog niet
gekomen aan de optie van het perspectief van de volwassen verzonnen
kinderblik. Dan klopt het versje beter. Je moet immers niet lezen wat er
staat, en dan staat het er allemaal beter. Edoch nog zeer magertjes. Een
vliegertje opgelaten, een sliertje in de wind, geen trekkracht, maar wel
met een verrassend staartje ;-)

> Luister naar haar radio boek, dan weet je waar de duisternis vandaan
> kwam

Nee, ik vind dat een gedicht op zichzelf moet staan, geen kennis van
schrijvers leed svp. Eventueel, indien nodig, culturele
achtergrondinfo.

>> van kinderspel naar bijspel.
>
> Je bedoelt overspel? blijspel?

Is Caribisch, bijvrouw noemen ze het daar.
In de volwassen kinderblik gaat het daar zeker over

> De lezertjes maken ieder een ander gedicht, weet je wel?

Hoop van wel, maar dan moet het gedicht daar wel goed genoeg voor zijn en
dit is te luchtig voor méér. Vinnik

Ik ben mijn reactie begonnen met het aanhalen van een vergelijkbaar
"spel" uit mijn vroege jaren, omdat men hier vaak het gelezene op de
eigen situatie betrekt. (Was het gedicht een echte poging geweest om
de wereld door kinderogen te bekijken.... ah laat maar)
Ik vind dat eigenlijk niet de manier om een gedicht of verhaal te
lezen, het herkennen van je eigen leven, wat biedt dat? Ik vind
dergelijke herkenning demotiverend. Het mag van mij heel graag wat
verder strekken dan wat mijn beleefwereld aangaat. Een mensenleven in
bredere of diepere zin is fascinerend. Dat leven kom ik, herkend of niet
herkend, zelden aan toe:-)


> magertjes. een vliegertje opgelaten, een sliertje in de wind, geen
> trekkracht, maar wel met een verrassend staartje ;-)

Het ontbrekende/onnodige haakje bedoel je?

>> Luister naar haar radio boek, dan weet je waar de duisternis vandaan
>> kwam

> Nee, ik vind dat een gedicht op zichzelf moet staan, geen kennis van
> schrijvers leed svp. Eventueel, indien nodig, culturele achtergrondinfo.

Onze meningen verschillen. Is prima.

Wat is het trouwens het verschil tussen schrijversleed en eventuele
culturele achtergrondinfo?
Wanneer worden individuele ervaringen culturele achtergrondinfo?
Bijv. in dit gedicht: als je weet dat er armoede was in haar
geboortestreek toen de schrijver v/m er opgroeide? Als je weet dat
pleegkinderen nogal eens misbruikt worden?

>> De lezertjes maken ieder een ander gedicht, weet je wel?

> hoop van wel, maar dan moet het gedicht daar wel goed genoeg voor zijn
> en dit is te luchtig voor méér. vinnik

Vinniknietdus. ;)

> Ik ben mijn reactie begonnen met het aanhalen van een vergelijkbaar
> "spel" uit mijn vroege jaren, omdat men hier vaak het gelezene op de
> eigen situatie betrekt. (Was het gedicht een echte poging geweest om de
> wereld door kinderogen te bekijken.... ah laat maar) Ik vind dat
> eigenlijk niet de manier om een gedicht of verhaal te lezen, het
> herkennen van je eigen leven, wat biedt dat? Ik vind dergelijke
> herkenning demotiverend. Het mag van mij heel graag wat verder strekken
> dan wat mijn beleefwereld aangaat. Een mensenleven in bredere of diepere
> zin is fascinerend. Dat leven kom ik, herkend of niet herkend, zelden
> aan toe:-)

Prima mening. Waren ze in de neo-klassieke periode massaal met je oneens.
In de periode daarna (Romantiek) vonden ze het tegenovergestelde: de
allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie (Willem
Kloos, een late romanticus) Met de kwaliteit van een kunstwerk/gedicht
heeft dat imo allemaal niks te maken.


> Wat is het trouwens het verschil tussen schrijversleed en eventuele
> culturele achtergrondinfo?


Ze hebben niets met elkaar. Ik bedoel dat voor het lezen
van iemand uit een andere cultuur, een andere levenssfeer enige of
zelfs soms grondige kennis daarvan noodzakelijk is om de tekst te
begrijpen. Maar of iemand al of niet persoonlijk leed had en welk leed dan
wel, dat wil ik niet weten. Ook al speelt het een rol in het werk. Ik moet
het kunnen doen met het gedicht op zich. Ik wil me niet begeven in de
ruimte tussen dichter en gedicht en dat moet een dichter ook niet van de
lezer vragen/veronderstellen. Dat zwakt het werk af, ontneemt het de
"ruis". Vinnik.


>> Wat is het trouwens het verschil tussen schrijversleed en eventuele
>> culturele achtergrondinfo?

> Ze hebben niets met elkaar. Ik bedoel dat voor het lezen
> van iemand uit een andere cultuur, een andere levenssfeer enige of
> zelfs soms grondige kennis daarvan noodzakelijk is om de tekst te
> begrijpen.

Psies. Inuit met 20 woorden voor sneeuw, Albion Perfide met 500 woorden
voor bedrog ;)

> Maar of iemand al of niet persoonlijk leed had en welk leed dan wel, dat
> wil ik niet weten. Ook al speelt het een rol in het werk. Ik moet het
> kunnen doen met het gedicht op zich.

Prima standpunt, al heb ik een ander, ook prima, standpunt.

 


 


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 01/07/07  Eisjen

 
Woensdag Gedichtdag