Josefina Aldecoa: Vrouwen in het zwart
Deel II van een trilogie.
Deel I: Geschiedenis van een schooljuffrouw
Deel III: De kracht van het lot
Gabriela, de vertelster uit deel I, heeft het woord gegeven aan haar dochter.
Juana vertelt dat het voor haar moeder niet makkelijk was om onder Franco werk te vinden. Als weduwe van de man die deelnam aan de organisatie van de stakingen in de mijnen staat ze op een zwarte lijst. Door privéles te geven weet ze zichzelf, Juana en haar moeder in leven te houden. Via een vriendinnetje van Juana , bij we ze thuis worden uitgenodigd, komt Gabriela in contact met Octavio, een weduwnaar met een dochtertje iets jonger als Juana. Octavio weet hen te overtuigen naar Mexico te vertrekken als de spanningen onder het Franco-regime te hoog op lopen en Juana's moeder is overleden.
In Mexico is het leven ineens heel anders. Octavio vraagt Gabriela ten huwelijk en ze komen te wonen op zijn schitterende haciënda. Er is ineens weer een echt gezinsleven met zijn vieren. De kinderen kunnen het goed met elkaar vinden. Juana is blij dat haar moeder gelukkig is, maar moet er wel aan wennen dat ze niet meer alle aandacht van haar moeder krijgt. Dat wordt mooi beschreven. Niet een kind dat in opstand komt, maar een kind dat bang is dat haar moeder ineens helemaal weg zal vallen. Haar moeder is meteen ook weer actief met datgene wat ze in Spanje ook deed. De armen en de onderdrukten les geven. In dit geval de indianen. Op de haciënda wordt een schooltje gebouwd en de kinderen van de arbeiders krijgen er les. Octavio weet door zijn contacten op hoog niveau de protesten te smoren van andere haciënda eigenaren, de school bloeit en ook de volwassen vrouwen krijgen les.
Naast al die activiteiten van haar moeder ontstaat bij Juana heimwee naar Spanje.
"Terwijl Spanje gestalte begon te krijgen in mijn dromen, werd de tastbare werkelijkheid van Mexico aldoor bevestigd in mijn dagelijkse leven. Mexico was het prachtige land dat mijn leven had veranderd. Het was de vruchtbare grond, de weelderige variëteit van Spaans-Amerika; de zon, de door de indianen bewerkte geneeskrachtige stenen, de vulkanen, het zilver, de oceaan, de adelaar. De veelkleurige pracht van de kerken, de felle kleuren van vruchten en bloemen, de fantasiekleuren van de kleding, de linten, het gevlochten papier. Mexico was de innige liefde voor het leven en de ironische acceptatie van de dood. En het was ook wat er nog over was van de Spaanse aanwezigheid, de architectuur en de gewoonten, maar vooral de taal, de taal die met een enkel woord onze harten sneller kon doen kloppen. De taal, mijn enige, mijn echte vaderland."
Juana vertelt uitgebreid over dat dagelijkse leven. Hoe de meisjes al heel jong uitkijken naar de juiste partner, om toch maar snel hun belangrijkste taak te gaan vervullen: het moederschap. Hoe Gabriela een beeldschone assistente op school krijgt, die heel goed in haar werk is, maar voor wiens schoonheid Octavio valt. Als dat laatste weer goed gekomen lijkt, besluit Juana in Spanje te gaan studeren, waar Franco nog steeds aan de macht is.
Waar haar moeder bang voor is, gebeurt. Juana raakt betrokken bij de studentenopstand tegen Franco en wordt verliefd op een van de oppositieleiders, Sergio." We beleefden intens onze liefde, bevrijd van alle hypocriet normen"
" Ik hing in die tijd principes aan van onafhankelijkheid, beginnend feminisme en rebellie, wat veel te maken had met het sociale en politieke milieu van mijn vrienden aan de universiteit."Is Sergio niet te stuiten in de politiek, in zijn liefdesleven is het zijn moeder die kan bepalen wat er gebeurd. Juana is niet de juiste vrouw uit de juiste kringen en Sergio komt, op een cruciaal moment, niet voor haar op. Juana pakt haar koffers en gaat terug naar Mexico.
Deel drie: De kracht van het lot
Eisjen
relevante links:
Francisco
Franco
Spaans dictator van 1939 tot zijn dood in 1975. Hij stond bekend als el Caudillo ("de
leider").
In 1936 was Francisco Franco de leider van een militaire opstand tegen de gekozen linkse regering van
Spanje. (meer)
Mexico
Geschiedenis van Mexico
Josefina Aldecoa, (1926) weeft geschiedenis, collectief geheugen en indivuele getuigenis door elkaar in deze trilogie. Door middel van het centrale thema 'onderwijs' is Aldecoa in staat uiting te geven aan haar eigen persoonlijke evaringen, tezamen met die van een generatie. (Berkeley University)
Laatste keer bijgewerkt: 16/01/05 Eisjen
