Frouke Hansum: Weergeworden


Geboren 1953 te Almelo; Frouke heeft na haar middelbare schoolopleiding oa een lerarenopleiding gevolgd. Frouke werkt als docente Nederlands en Engels op het Oostvaarderscollege in Almere. Medeoprichtster in 1996 van de poëziewerkgroep Vereniging Aldichter. Geeft workshops, Taal en Teken op basisscholen, 'Kunst en Vliegwerk' samen met Hein Walter, en zij maakt deel uit van Het Literair Genootschap Eindig Laagland Almere.
Frouke publiceert gedichten in diverse literaire tijdschriften. Een hoestblad klein, is haar debuutbundel. Tevens publiceert zij in onze drie gezamenlijke uitgegeven Aldichter gedichtenbundels. (meer gedichten van haar: www.aldichter.nl ) In 2003 opende Frouke Hansum met een aantal bijzondere fotogedichten, de expositie: 'Fotograaf en Dichteres zien alledaagse dingen', een samenwerking met fotograaf Bert de Ronde. Sinds april 2006 zijn deze 20 fotogedichten in een speciaal gemaakt luxe fotoboek [300 x 300mm Hardcover] ook te bezichtigen.

Uit Frouke Hansum poëzie spreekt een fascinatie met het ontstaan van dingen, met groeien en maken. In haar gedichten gaat het vaak om het maken van keuzes, om het wachten óf het worden. Haar herinneringen, schoonheidservaringen en observaties zijn schijnbaar spelenderwijs bijeengevoegd als een patroon waarin terugkerende beelden en motieven, zorgen voor een samenhangend geheel.

En ook Frouke's gedicht komt in de ' bloemlezing' van de Vu Podiumpoëzieprijs 2006. Het is voor de zevende maal dat op tweede pinksterdag (maandag 5 juni 14.00 uur) in De Rode Hoed, Keizersgracht 102, Amsterdam, de VU Podium Poëzieprijs wordt, uitgereikt. Zij, die de uitreiking willen bijwonen, de entreeprijs is 10 euro kunnen reserveren op vupodium@dienst.vu.nl of op 020 598 92 92.



WEERGEWORDEN

Heel klein ben ik, een luikje nog,
twee ogen en een neus net zichtbaar,
als ik drie keer daags word neergeklapt.
Naar buiten mag ik dan, aan andere adem
ruiken. Achter mij gezucht, een vloek,
tot de stomp, een barst ...

Ik voel dat ik weer openga, iets
groter nu, een deurtje al.
Mokken in het donker achter mij,
een hand, een arm die graait.
Druppels spatten op mijn hoofd,
is het bier of wijn, water?
Samen amen en gelal, andere mokken
in het donker achter mij,
tot de bijl, een vlam ...

Een vinger, au, zielenpiet, nagel blauw
tussen het kozijn en mij, troost hem
moeder, pijnlijk moet het zijn als de
spijkers die ik, deur geworden grote deur,
voel woelen rond het sleutelgat
en door mijn twee scharnieren.
Alleen een regelmatig klopje
op de rug kan mij en hem bedaren.
Trappen echter, bonzen en bevelen
houden me,
tot de laatste keer, op slot ...

Nu ik poort ben,
deel geworden van een wal,
zijn ze één, mijn delen samen,
een luikje, nog een luikje,
kleine deur, twee ogen en een neus.
Ik voel dat ik weer openga,
weergeworden grote deur,
nu ik poort ben, zijn ze één,
mijn delen samen.

 

 

rim

 

 

 

 

Op zich vind ik dit een verassend gedicht: spelen met formaten, groei. Maar ik vind het ook stiekem een beetje flauw. Van een luikje uit het gevang tot een poortdeur groeien, moet dat het leven van een deur voorstellen? Of is het een boom waarvan het hout voor verschillende zaken gebruikt is die pas in de poort weer bijeen worden gebracht? Maar dan is die vlam natuurlijk uit den boze, na een brand blijft er immers niets over om samen te voegen. Bovendien zijn er twee luikjes in de poort en maar _een_ luikje in het gevang. Het klopt dus net niet. En dat bederft de eerste verassing voor mij.

Verder nog iets bij de inleiding: is dat inderdaad een stukje 'blurb'? Wat zijn bijvoorbeeld in hemelsnaam schoonheidservaringen? Dat wat je ervaart als je bij de schoonheidsspecialiste vandaan komt? Als daar nou stond: waar ze van geniet, wat haar opvalt en vooral bevalt. Dan snapt iedereen waar het over gaat.

...Van een luikje uit het gevang tot een poortdeur groeien, moet dat het leven van een deur voorstellen...Misschien is het helemaal geen 'luikje' in het gevang, maar wordt er iets heel mee bedoeld! Het is maar hoe je het gedicht in je opneemt, daar ben je absoluut vrij in om het op jouw manier te interpreteren.
rim

wel, een schoonheidservaring heb ik niet bij dit gedicht. ik vind het 'schijnbaar spelenderwijs' een kwalijke aanduiding, omdat het doet vermoeden dat men aanneemt dat de gemiddelde lezer, het wel niet meteen snappen zal. ojee! biedt de dichteres een raadsel?

jammer vind ik dat de 'samenhang' die in de hierboven aangehaalde zin geroemd wordt letterlijk in het gedicht gesteld is. kennelijk is de dichteres niet in staat de samenhang te verbeelden, zeggen haar metaforen het ons niet, of meent ze inderdaad dat de gemiddelde lezer een sukkel is (voor wie schrijf je het, denk ik dan), geen eigen interpretatie aandurft en tekst en uitleg wenst. toch lijkt het erop dat de lezer een puzzeltje wordt voorgeschoteld, de dichteres zich verkneukelt met haar raadseltje. ik vind dat nogal kinderachtig. ik heb niets aan zo'n spelletje. biedt mij een volwassen tekst, die oproept, verbeeldt, die mij aanzet tot hercreatie. vergelijkingen gaan altijd mank, zei mijn oma. aan dit gedicht houd ik een mank gevoel over. een soort hoekig au gevoel, een luik is een poort in het klein, van gaatje tot gat, ietsie pietsie niets tot niets, verward met de ogen en neus, de beklemde vinger een beetje erbij gesleept. ondanks de mankheid ook van de ik in de eerste drie regels, zijn het die regels die bij mij wat oproepen, hoewel dat niet de verdienste is van de dichteres; alle deuren met een luikje doen het. in het laatste interneringskamp waren er iedere avond, voor de nachtmerrie, twee ogen en een neus, door het luikje, dat niet klapte, maar schoof. met minachting, haat, wantrouwen, belust op een klein vergrijp, speurden ze de cel rond, bleven een ijzig moment gericht op iedere inwoner, constateerden met tegenzin, maar met de gelatenheid die past bij de dagelijkse sleur van het soldaat zijn, dat de inhoud ogenschijnlijk op orde was en blokkeerden hun kwaadheid met een roestige kreet, van ijzer op ijzer. beng. tot morgen.
 


Index Woensdag Gedichtdag

Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 26/05/06  Eisjen

Terug naar top pagina