H.W.J.M. Keuls


Zo diep heb ik van u gedronken
Dat nog mijn hart dien smaak behoudt,
Al wordt de wereld dor en oud;
Al zijn er jaren weggezonken,
Sinds mij de beker werd geschonken
Die fonkelde van blank en goud.
Zo diep heb ik van u gedronken
Dat steeds mijn hart dien smaak behoudt.

Nooit hebben ogen zo geblonken,
Nooit werd een lach mij meer vertrouwd,
En thans nog kan, in droom aanschouwd,
Uw beeld het bleek bestaan doorvonken:
Zo diep heb ik van u gedronken

H.W.J.M. Keuls (uit Zo diep heb ik van u gedronken, gedichten over liefde,
gekozen door Jan van der Vegt

Hendricus Wijbrandus Jacobus Maria Keuls, 1883 - 1968
HWJM Keuls was een jaar oud toen zijn moeder stierf. Hij groeide op bij zijn
grootouders, studeerde rechten aan de Universiteit van Utrecht en vestigde
zich in 1917 als advocaat in Amsterdam. In 1918 trouwde hij met Emma Augusta
Schuur.

Zijn eerste dichtbundel 'In den stroom' verscheen in 1920.
Keuls heeft veel vertaald: Dante's Vita Nova, toneelstukken van Pirandello
en T.S. Eliot, gedichten van Leopardi, Cavalcanti en andere Italianen, van
Shakespeare, W.B.Yeats, van Anne de Noailles, Verlaine, Valéry, en zo meer.
Hij ontving onder andere de poëzieprijs van den stad Amsterdam, de
Nijhoffprijs en de P.C.Hooftprijs.

Ik weet niet in welke bundel dit gedicht oorspronkelijk gepubliceerd is. Hij
staat in een gedichtenbundeltje "Zo diep heb ik van u gedronken" dat ik al
sinds begin jaren 80 in mijn bezit heb. Ik heb met potlood kleine kriebelige
aantekeningen op de bladzijden gemaakt en ook ootjes en plusjes achter de
zinnen voor de rijmopbouw. Ik herinner me dat ik het boekje overal mee naar
toe sjouwde.

Ik hou van gedichten met oude zinnen en woorden, en ook van de terugkerende
klanken en de loop van de zinnen.

Anne





 

 

 

 

 


Dit gedicht staat in de bundel Regionen uit 1953, verschenen bij
Meulenhoff in de serie De Ceder. Jaren geleden heb ik dat boekje gekocht
en er zelden meer ingekeken, toch herkende ik vanmorgen gelijk weer de
stijl van Keuls. Regionen bestaat uit 2 delen. Het eerste deel bevat als
ik goed geteld heb 44 gedichten en het tweede deel vertalingen van
gedichten van Jules Supervielle, 'deze moderne Franse meester...... een
begenadigd lyricus' volgens Keuls. De oorspronkelijke Franse gedichten
staan er niet bij.

Ik vind deze gedragen taal ook mooi, vooral om hardop te lezen, maar toch
komt er op de achtergrond ook een zacht kriebeltje opzetten, een lichte
irritatie, is dit een mAn die zijn geliefde beschrijft? Ik denk dan toch,
zou er niet een klein beetje droesem, een velletje, een pesterig vliegje
in die beker gezeten hebben? Natuurlijk is het hart hier symbolisch
bedoeld, maar dan vind ik de beeldspraak van de smaak behouden niet zo
geslaagd. Ach, misschien moet je zoiets niet zo vroeg in de morgen lezen.


> maar toch
> komt er op de achtergrond ook een zacht kriebeltje opzetten, een lichte
> irritatie, is dit een mAn die zijn geliefde beschrijft? Ik denk dan
> toch, zou er niet een klein beetje droesem, een velletje, een pesterig
> vliegje in die beker gezeten hebben? Natuurlijk is het hart hier
> symbolisch bedoeld, maar dan vind ik de beeldspraak van de smaak
> behouden niet zo geslaagd.

Ik las het gedicht gisteravond laat en dacht net als jij aan de
beschrijving van een geliefde, maar in de vroege morgen lijkt het me meer
van toepassing op de moeder. Haar liefde draagt hij met zich mee. Ik denk
dat vooral omdat er staat:

Nooit hebben ogen zo geblonken,
Nooit werd een lach mij meer vertrouwd,


Zijn moeder stierf toen hij één jaar was en hij kan dus nauwelijks haar
beeld in zijn hart bewaard hebben. Ik hou het op een geliefde. Misschien
toch een blank velletje in de beker, een goudblond haartje? ik vind het
idee wel goed, maar de uitwerking niet, zoals sammetje onze tekenleraar
vroeger zei.


> Dit gedicht staat in de bundel Regionen uit 1953, verschenen bij
> Meulenhoff in de serie De Ceder.


Ah!

> Ik vind deze gedragen taal ook mooi, vooral om hardop te lezen,

Inderdaad ik vind het ook een echt voordraaggedicht

> toch komt er op de achtergrond ook een zacht kriebeltje opzetten, een
> lichte irritatie, is dit een mAn die zijn geliefde beschrijft? Ik denk
> dan toch, zou er niet een klein beetje droesem, een velletje, een
> pesterig vliegje in die beker gezeten hebben?


Je bedoelt dat de liefde niet zo perfect geweest kan zijn?

> Natuurlijk is het
> hart hier symbolisch bedoeld, maar dan vind ik de beeldspraak van de
> smaak behouden niet zo geslaagd.


Ik dus wel. Ik denk dat je de smaak van liefde met je hart proeft. Ik denk
sowieso dat je verschillende smaken met verschillende lichaamsonderdelen
proeft. Ik proef wel eens iets met mijn hoofd. Dan zie ik meloen op tv, en
ik zweer het je, dan heb ik de smaak van meloen in mijn mond :-) En! De
liefde van de man gaat door de maag :-)

> Ach, misschien moet je zoiets niet
> zo vroeg in de morgen lezen.

Misschien ook niet, lees het vanavond nog eens :-)


De smaak van de liefde proeven met je hart als beeldspraak begrijp ik wel,
en met die droesem bedoel ik inderdaad de minder mooie dingen die iedere
relatie doormaakt. Ik vind het grappig dat de voorbeelden die jezelf
geeft, liefde gaat door de maag, een meloen op tv zien en tegelijk de
smaak ervan proeven met je mond, nu juist is wat ik mis in de
vergelijking. Ik vind het gedicht te hemels, terwijl liefde heel veel
aardse kantjes heeft. Ook als iemand gestorven is, denk je toch niet zo
tunnelachtig aan hem/haar? Nu zie ik ineens de beker als een tunnel! Rare
associatie.


> Ik vind het gedicht te hemels, terwijl liefde
> heel veel aardse kantjes heeft. Ook als iemand gestorven is, denk je
> toch niet zo tunnelachtig aan hem/haar? Nu zie ik ineens de beker als
> een tunnel! Rare associatie.


Ik begrijp wat je bedoelt. Alleen heel in het begin van een verliefdheid
zie en zoek je geen fouten. Maar na een levenlang, als je dan nog steeds
geen fouten ziet, of ze onmiddellijk vergeeft, misschien is dat liefde. In
ieder geval Keuls liefde :-)


> Ik las het gedicht gisteravond laat en dacht net als jij aan de
> beschrijving > van een geliefde, maar in de vroege morgen lijkt het me meer van > toepassing > op de moeder.


Mijn vader stierf toen ik ook heel erg jong was, en dit gedicht klopt
gewoon. De manier van houden van iemand die je niet of nauwelijks gekend
hebt maar die je desondanks mist in je leven, en wiens plek door niemand
ingevuld kan worden. Dat is althans hoe ik het gedicht had gelezen. Juist
omdat je geen 'echte' herinneringen hebt aan deze ouder, idealiseer je
hem/haar tot de Perfecte Vader (of voor de dichter de Perfecte Moeder).
Dit beeld destilleer je uit hetgeen je van vaders of moeders van anderen
ziet, uit boeken, uit films, uit verhalen over je ouder. Voor mij zeer
herkenbaar. Pas toen ik jullie reacties las, dacht ik met een soortement
teleurstelling: o, zou het ook over een 'gewone geliefde' kunnen gaan?
Grin.


> Juist omdat je geen 'echte' herinneringen hebt aan deze ouder,
> idealiseer je hem/haar tot de Perfecte Vader (of voor de dichter de
> Perfecte Moeder). Dit beeld destilleer je uit hetgeen je van vaders of
> moeders van anderen ziet, uit boeken, uit films, uit verhalen over je
> ouder. Voor mij zeer herkenbaar.

Zou de beker die fonkelde van blank en goud dan misschien haar
borstvoeding zijn geweest of is dat te simpel?


Ik dacht aan haar tanden (een gouden tand??) maar het kan ook borstvoeding
zijn geweest (dat blanke kan ik me erbij voorstellen maar dat goud?)


Goud kan je erin zien als een soort levenselixer?
Het is toch het eerste wat een baby in leven houdt en wat het soort van
koestert. Misschien weer heel vaag?


Ik dacht bij dit gedicht aan de blik waarmee jonge moeders naar hun kind
kijken en las toevallig over het hormoon waardoor die zachtheid ontstaat.
De krant is al weg. Misschien heeft iemand anders het ook gelezen in de
wetenschapsbijlage van de NRC van vorige week. Dat hormoon komt vrij bij
een bevalling en bij borstvoeding , de natuur schiet zo bij de
beproevingen van slapeloze nachten en eindeloze huiluurtjes te hulp.
Overigens komt dit hormoon ook vrij bij de paring. Om het huwelijk in
stand te houden? Die zorgzame moeder natuur toch. 'De manier van houden
van iemand die je niet of nauwelijks gekend hebt maar die je desondanks
mist in je leven, en wiens plek door niemand ingevuld kan worden,'
formuleerde E. Ja, dat verklaart ook dat de irritaties niet aan bod komen.
Het idealiseren is voelbaar maar zo ook wel verklaarbaar. Zo diep heb ik
van u gedronken is als er een moeder bedoeld wordt dan niet alleen maar
beeld, ook werkelijkheid.


> Zo diep heb ik van u gedronken is als er een moeder bedoeld wordt dan
> niet alleen maar beeld, ook werkelijkheid.

Dat is nou het leuke van Woensdag Gedichtendag. Dat ik jaren heb
rondgelopen met een gedicht waarvan ik dacht dat het over zijn geliefde
ging en er nu naar kijk en denk: Natuurlijk gaat het over zijn moeder.


> Dat is nou het leuke van Woensdag Gedichtendag. Dat ik jaren heb
> rondgelopen
> met een gedicht waarvan ik dacht dat het over zijn geliefde ging en er
> nu naar kijk en denk: Natuurlijk gaat het over zijn moeder.:

Nou, zal ik dan ook maar overstag gaan? Moeder dus. Heel even heb ik zelfs
nog gedacht aan de graal, beker-ing enzo. Keuls was gelovig begrijp ik
uit een christelijke website, maar het beeld van de blinkende ogen gooit
roet in het eten. Verdorie. Weer mis.


 

 
Boekgrrls

Laatste keer bijgewerkt: 27/03/07  Eisjen

Woensdag Gedichtdag