Hans Warren: Een vriend voor de schemering

Volgens de omslag is deze roman gevonden tussen de nagelaten papieren van de in 2001 overleden Hans Warren. De roman is eind 1951 geschreven, maar toen niet verschenen omdat Warren "ongenaakbaar vrijmoedig was over homosexualiteit". Dit is ook een van de weinige prozastukken van hem. Aangezien ik alleen een trouwe lezer van de Geheim Dagboeken ben, was ik zeer benieuwd naar een roman van zijn hand.

Het boek bestaat uit drie delen: I Bahri, II Heste en III Bahri en Heste,
met een nawoord van Mario Molengraaf.

Het eerste deel gaat over een Nederlandse man, Wouter, schrijver, in Parijs om inspiratie op te doen voor het boek waar hij aan bezig is en Bahri, een jongeman van Algerijnse afkomst die zich maar net in leven weet te houden door allerlei scharrelwerk en zich te verkopen aan mannen. Omdat Wouter op de juiste plekken rondhangt, ontmoeten ze elkaar en Wouter is gelijk verliefd, wil Bahri ook redden van het ellendige leven dat hij lijdt. Die houdt zich een beetje op de vlakte, gaat nog steeds met andere mannen mee, wordt een keer opgepakt door de politie. En Wouter hobbelt maar achter hem aan, helemaal in de ban van hem. 

Dit stuk deed me heel erg denken aan wat Warren zelf in zijn Geheim Dagboek heeft beschreven, zijn liefde voor een Algerijnse jongen (Mohamed Belmokhtar).

Uiteindelijk gaat Bahri met Wouter mee naar diens logeeradres even buiten Parijs, bij vrienden. De bedoeling is na enige tijd naar Nederland te gaan.

In deel twee zitten we ineens in Nederland, Zeeland, bij Heste. Een eenzame vrouw met een klein kind en dienstbode ergens in een verlaten oord wonend. Je komt wat te weten over wat er in haar leven gebeurd is en waarom de dingen zijn zoals ze zijn. Verdriet en eenzaamheid alom. Er wordt nog verhaald over een stille aanbidding van een mooie donkere herdersjongen, maar daar blijft het bij. Wat moet ik hier nou weer mee, dacht ik. Wat is het verband tussen die mensen uit deel 1 en dit deel?

In deel drie wordt dan het verband duidelijk: Bahri en Wouter zijn net in Nederland, Zeeland, aangekomen, gaan zwemmen en drijven zover af dat ze in de problemen raken. Uiteindelijk komen ze meer dood dan levend weer ergens aan land. Wouter is er het ergst aan toe. Bahri laat hem achter in een werkschuit. Daar wordt hij gevonden door vissers en naar het ziekenhuis gebracht. Maar hij zal het niet redden. Zelf belandt Bahri uiteindelijk bij het huis van Heste. Zij verzorgt hem, blij dat ze weer iets kan betekenen en ze geniet ook stiekem van de mooie donkere jongen. Tussen de spullen van hem en Wouter die aan het strand worden gevonden en bij haar belanden, vindt ze wel dingen waardoor de 'ware aard' van de jongens haar duidelijk wordt, maar dat is geen probleem voor haar. Bahri wordt maar langzaam beter, geniet wel van de aandacht van de vrouw, maar probeert ondertussen het dienstmeisje onzedelijk te benaderen. Heste gaat zich steeds meer hechten aan de jongen, heeft allerlei romantische fantasieën, maar hij gaat zich steeds meer vervelen. Ze delen nog wel één keer het bed, maar Bahri wil toch graag naar Algerije terug en dat gebeurt ook aan het eind van het boek. 

De sfeer is toch wel heel erg Geheim Dagboek en ook als Warren vanuit een vrouw schrijft, doet hij dat niet heel anders dan vanuit een mannelijke hoofdpersoon of zichzelf. Wouter en Heste zijn gewoon allebei Warren. Onbevooroordeeld lezen is er niet bij, wel aangenaam lezen.

Voor de jaren '50 was de beschreven homosexualiteit waarschijnlijk te expliciet een feit, maar ik vind niet dat het te expliciet wordt beschreven (wat in bepaalde delen van GH wel het geval is).

Angeline

Nog meer over dit boek....: 

Hans Warren maakte naam door:

  • dichtbundels
  • het Geheim dagboek
  • romans als Steen der hulp
  • vijftig jaar letterkundige kroniek in de Provinciale Zeeuwse Courant.

Hart van mijn land ik ben terug
Een literaire wandeling door het Zeeland van Hans Warren
Ronny Boogaart en Eric de Rooij
Aan de hand van gedichten en fragmenten uit Geheim Dagboek wandelen we door het Zeeland van Hans Warren. Dit boek bevat nooit eerder gepubliceerde tekeningen en foto's die Warren zelf maakte van de Zeeuwse natuur.
Uitgeverij en boekhandel Bas Lubberhuizen

bibliografie

Hans warren homepage

schrijver: 

boektitel: 

Een vriend voor de schemering

isbn: 

9789050186704

genre: